29 jaar ‘CrazySexyCool’: hoe TLC 10 miljoen albums verkocht maar er amper geld mee verdiende

Een legendarisch album opnemen, miljoenen exemplaren verkopen, volledig blut zijn, en jezelf weer herpakken: de ups en downs die R&B-groep TLC doormaakte halverwege de jaren ‘90 waren heftig. Veel van de drama in de carrière van Tionne Watkins, Lisa Lopes en Rozonda Thomas vond plaats rondom het album ‘CrazySexyCool’, wat naast de hits ‘Waterfalls’ en ‘Creep’ ook een heleboel problemen met zich meebracht. Tijdens het 29-jarig jubileum van het album zoomen we in op dit moment van TLC’s bestaan en werpen een blik op de hoogte- en dieptepunten van deze periode. Wat ging er mis, maar vooral ook: wat voor impact hebben de zangeressen gemaakt met dit geweldige album?

What went down…

Om een korte tijdlijn te schetsen: Het is 15 november in 1994, en TLC heeft net hun sophomore album ‘CrazySexyCool’ uitgebracht. Een paar maanden eerder heeft Lisa per ongeluk het huis van haar vriend Andre Rison in brand gestoken en verblijft ze in een afkickkliniek voor alcoholgebruik, terwijl Tionne en Rozonda druk in de weer zijn in de studio met roemruchtige producers als Babyface, Sean ‘Love’ Combs en Jermaine Dupri. Een half jaar na de release is het album viervoudig platina, en rond diezelfde datum vraagt de groep hun faillissement aan. Als kers op de taart doen de zangeressen in 1996 een - op dat moment shockerend - interview over hoe hun hebzuchtige labels de winst hebben weggekaapt. 

Een bijzonder moment in de muziekgeschiedenis (op zijn minst), waarbij aan het licht kwam hoe platenlabels artiesten financieel uitknepen door middel van oneerlijke contracten en zo schaamteloos van hun talent profiteerden. Een fenomeen wat vandaag de dag nog steeds voorkomt - denk aan RAYE en de clash met haar oude label Atlantic Records - maar dankzij de zangeressen van TLC in ieder geval een stuk beter belicht is. 

Crazy, sexy en cool

Het idee van het album kwam tot stand met de titel: crazy, sexy en cool representeerde de drie vrouwen (Lisa, Rozanda en Tionne respectievelijk), en dat is hoe het album zou moeten gaan klinken. In meerdere interviews vertellen Rozanda en Tionne dat het opnameproces soepel verliep. Ze waren meer gefocust dan bij het eerste project, en doordat Lisa verplicht in de rehabkliniek zat, richtte ze al haar aandacht op de opnames. “Ik kan je vertellen, ze was zeker gefocust”, vertelt Rozonda aan de AZ Central krant. “Want ze had niks anders te doen. Daarom denk ik dat de rap die ze heeft geschreven voor ‘Waterfalls’ haar beste werk is. Gewoon door de gemoedstoestand waar ze in verkeerde. De tekstuele inhoud was geweldig.”

TLC in de studio (scene uit de biopic 'CrazySexyCool: The TLC Story')

Tijdloze classic

‘Waterfalls’ was dé grote hit van het album en demonstreerde ook de groei van de groep. Naast het catchy refrein over ‘chasing waterfalls’ - wat volgens TLC betekent dat je iets najaagt wat destructief is voor jezelf - levert het nummer sociaal commentaar op verslaving en de toentijdse AIDS-epidemie. Een ander hoogtepunt van het album is de cover van Prince’ ‘If I Was Your Girlfriend’. “Het feit dat Prince het toeliet was al heel wat, omdat hij nooit zijn goedkeuring gaf dat iemand covers van zijn nummers deed”, vertelt Rozanda aan BBC. Aspecten als de André 3000 verse in ‘Sumthin’ Wicked This Way Comes’, de intro van rapper Phife, de grappige ‘Sexy-interlude’, en de algehele zwoele R&B-vibe laten zien hoe volwassen TLC is geworden als groep, en maken het project een tijdloze classic.

Eind goed, al goed

Ondanks het daverende succes van ‘CrazySexyCool’ - wat de groep twee Grammy’s opleverde - ging het financieel niet goed. Een groot gedeelte van de miljoenenwinst ging terug naar het label om de kosten van het opnameproces te dekken (hoe die zo hoog zijn geworden was onduidelijk), en bleef er een miniscuul gedeelte over voor de artiesten zelf. Rozonda legt uit aan BBC: “We waren zo boos, want we begrepen niet hoe we zó veel platen verkochten maar het ons niks opleverde.” Na een korte gijzeling van Arista Records president Clive Davis, een intens Grammy Awards-interview en de faillissementaanvraag, lukte het TLC uiteindelijk om nieuwe, eerlijkere contracten te tekenen en is de groep met veel succes verder gegaan.

Net een film

Het hele verhaal van ‘SexyCrazyCool’ lijkt bijna te absurd om waar te zijn. Zo ziet Rozonda het zelf ook: “Het was net een film, en als ik erop terugkijk, heb ik zoiets van: ‘Wat dachten we wel niet?’ Maar we hadden niets te verliezen.” Grote risico’s komen met grote gevaren, maar voor TLC is het goed afgelopen. Heel goed zelfs, want met meer dan 65 miljoen verkochte platen wereldwijd is TLC de best verkopende Amerikaanse meidengroep aller tijden. Ondanks het tragische verlies van Lisa in 2002, hebben de zangeressen hun eigen gekke, sexy en coole stempel gedrukt op R&B.