Meer dan alleen een outfit: de culturele rol van mode in afrobeats en de stylisten achter de looks

Afrobeats, een muziekgenre wat zijn oorsprong vindt in West Afrika, heeft de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. Sterren als Burna Boy, Tems, Wizkid en Rema scoren hit na hit en touren over de hele wereld. Een belangrijk aspect van dit succes is de bijzondere kledingstijl die veel van de artiesten hebben. Hiermee definiëren ze niet alleen hun persoonlijke identiteit, maar geven ze ook vorm aan het genre en promoten ze West-Afrikaanse cultuur binnen en buiten het continent. In dit artikel gaan we dieper in op de culturele rol van kleding binnen afrobeats en kijken we naar een aantal van de toonaangevende designers achter de looks.

Foto: Burna Boy

Korte geschiedenis van afrobeats

Afrobeats wordt gebruikt als overkoepelende term voor de mix van verschillende populaire muziekstijlen uit West-Afrika en de Afrikaanse diaspora. Afrobeats ontstond in de vroege 00s doordat een jonge generatie artiesten Nigeriaanse afrobeat en Ghanese highlife (allebei twee meer ‘traditionale’ muziekstijlen) ging combineren met reggae, dancehall en hiphopinvloeden. Niet veel later verspreidde de muziektrend zich naar de UK, waar een grote groep van de West-Afrikaanse diaspora woont. In 2012 kwam het nummer ‘Oliver Twist’ van de Nigeriaanse D’Banj als eerste in de top 10 van de ‘UK Singles Chart’. Andere hits volgden, en in de jaren daarna gingen steeds meer Westerse artiesten ook samenwerken met afrobeats-artiesten - denk aan ‘One Dance’ van Drake met Wizkid en Kyla, of ‘Be Honest’ van Jorja Smith en Burna Boy. Onderhand winnen afrobeats-artiesten Grammy’s, zijn ze aanwezig bij de Oscars en is het genre niet meer weg te denken uit de hedendaagse muziekindustrie. Mede is dit te danken aan de unieke en uitgesproken kledingstijl van de artiesten, waarmee ze zowel zichzelf als het genre definieerden.

Kleding als culturele ‘marker’

Waarom is kleding zo belangrijk in afrobeats? Een deel van het antwoordt is terug te lijden naar de uitgaansscene van Lagos, de stad waar vele afrobeats-sterren vandaan komen. Het hebben van een verfijnde kledingstijl is cruciaal, en op een gemiddelde avond uit zijn zal je veel mensen tegenkomen uitgedost in felle kleuren, glimmende sieraden en gewaagde kledingstukken. Niet alleen wordt de kleding door de jongeren gebruikt als statussymbool, maar ook voornamelijk als vorm van zelf-expressie: een manier om zich af te zetten tegen de sociale en culturele normen van de samenleving. Dit werd al gedaan in de jaren ‘60 door de Nigeriaanse muzieklegende Fela Kuti, die met zijn kledingstijl de traditioneel Nigeriaanse stijlen promootte en zich daarmee ook afzette tegen de koloniale cultuur. Deze traditie wordt voortgezet door de West-Afrikaanse artiesten van nu, alhoewel dan juist met een blend van Westerse en Afrikaanse invloeden.

Links: David Corio / Redferns Rechts: okayafrica. Fela en zijn iconsiche outfits.

Inzichten uit de scene

Dat mode een steeds belangrijkere rol speelt wordt ook opgemerkt door mensen binnen de afrobeats-scene. Zo vertelt Swazzi - de stylist achter de looks van onder andere Kizz Daniel en Inyanya en verschillende videoclips van onder andere Asake - aan de nieuwswebsite Culture Custodian over de nieuwe ontwikkeling: “Afrobeats artiesten nu zijn anders van degenen die we in het verleden hebben gehad. Die van nu zijn veel bewuster bezig met hoe ze eruit willen zien, van hun muziekvideo's tot interviews, rode lopers en tijdschriftcovers. … Mode is aan het veranderen in een ‘lifestyle’ onder zowel jonge als oudere artiesten, ze bezoeken modeshows over de hele wereld en maken ook zelf modestatements terwijl ze daar zijn. Mode speelt echt een belangrijke rol op dit moment.” Pat Ada Eze, de stylist van Rema en Ayra Starr, heeft is ook van mening dat het hebben van een goede kledingstijl belangrijk is als je vandaag de dag als echte ster gezien wilt worden. Volgens haar is een simpele maar herkenbare stijl voldoende - hetzelfde principe wat Fela gebruikte met zijn unieke uniforms.

Foto: Amy Harris / Invision / Associated Press

Verbinding met het thuisland

Veel stylisten van afrobeats-artiesten gebruiken innoverende kleding van Afrikaanse designers, om op die manier zowel innoverend te zijn als trouw te blijven aan hun thuisland. Een voorbeeld daarvan is de virale outfit van Burna Boy op Coachella in 2019: de Nigeriaanse superster droeg een broek en jas van designer Kenneth Ize, die aso-oke designs gebruikt in moderne kledingstukken. Volgens stylist en designer Samuel Adekolu (ook wel bekend als Uncle Soft) werkt het ook de andere kant op. Bekende, internationale merken en ontwerpers zijn steeds bereikbaarder voor afrobeats-artiesten, waardoor ze ook steeds serieuzer worden genomen als popster. Zo liep artiest Wizkid bijvoorbeeld op de catwalk van Dolce & Gabanna in 2018, en stijlde stylist Dunsin Wright zangeres Tems in een bijzondere outfit van Robert Wun op het afgelopen MET Gala.

Links: Getty Images. Wizkid op de D&G catwalk. Rechts: Kevin Mazur / Getty Images. Tems bij het Met Gala.