Rol van Egypte in hiphop, soul en jazz uitgelicht in tentoonstelling 'Kemet'

23 Apr, 2023

3 minuten lezen

23 Apr

Waarom poseren Beyoncé en Rihanna als de Egyptische koningin Nefertiti? En heb je enig idee waarom rapper Nas is geportretteerd als farao Toetanchamon en wat de piramides op platenhoezen van Earth, Wind & Fire betekenen? Ontdek het deze zomer in de tentoonstelling ‘Kemet. Egypte in hiphop, jazz, soul & funk’ in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden (RMO). Het is een muzikale reis naar het oude Egypte en Nubië, waarin Typhoon je meeneemt in uitingen van empowerment, verzet en spiritualiteit.

1: Platenhoes van Nas’ album I Am… / 2 & 3: Tentoonstelling 'Kemet' (Foto's: Aad Hoogendoorn) / 4: Typhoon (Foto: Marie Broeckman)

Platenhoezen & gouden juwelen

De multimediale tentoonstelling is vernoemd naar de naam die de Egyptenaren zelf aan hun rijk gaven: Kemet, ‘het zwarte land’. Liefhebbers van kunst, muziek en geschiedenis halen hun hart op: duizenden jaren oude Egyptische voorwerpen uit de museumcollectie schitteren naast het krachtige werk van o.a. Beyoncé, Rihanna, Miles Davis en Erykah Badu. Van videoclips en concertregistraties, tot iconische foto’s en platenhoezen. De gouden sculptuur van rapper Nas als koning Toetanchamon en de kledingstukken van Sun Ra’s Arkestra zijn niet te missen. Daarnaast bewonder je de historische godenbeelden, gouden juwelen, hiërogliefenteksten en koningsportretten uit de museumcollectie. In de audiotour laat Typhoon je door de ogen van de muzikanten naar de historische objecten kijken. Op die manier brengt ‘Kemet’ verhalen over het oude Egypte die in het museum niet eerder zijn verteld.

1: Erykah Badu (Foto: Tony Krash) / 2: Platenhoezen (RMO) / 3: Stèle van Nachtefmoet (RMO) / 4: Oog van Horus (RMO)

Historisch, spiritueel & politiek

Pakweg vijfduizend jaar geleden ontstonden in Afrika, aan de oevers van de Nijl, de oude culturen van Egypte en Nubië. De kenmerkende Egyptische kunst en hiërogliefen zijn wereldberoemd en worden door velen bewonderd. Maar voor artiesten uit de Afrikaanse diaspora heeft de oudheid van Egypte en Nubië een diepere betekenis: het staat symbool voor de oudheid van heel Afrika, en is daarmee onderdeel van hun eigen identiteit. Het omarmen en claimen van die culturen verschuift de focus van het slavernijverleden naar het inspiratievolle verleden. De afgelopen 70 jaar hebben veel artiesten de geschiedenis van Afrika vanuit dit perspectief (her)verteld en daarmee een historisch, spiritueel en politiek statement gemaakt. Denk aan de muziek, teksten en beelden van Miles Davis, Nina Simone, Prince, Fela Kuti, The Egyptian Lover, Erykah Badu, Nas en Frank Ocean. Maar ook in Nederlands werk – zoals dat van hiphop-formatie Zwart Licht, Pink Oculus en Ray Fuego – klinkt het door.

En er is meer!

Speciaal voor de tentoonstelling gingen hedendaagse kunstenaars en artiesten op afrodiasporische zoektocht naar de betekenis en wijsheden van het oude Egypte en Nubië. Zo is een indrukwekkende collectie aan nieuw werk tot stand gekomen. Kunstenaars Richard Kofi en Christian Guerematchi maakten een video-installatie, Nnelg schreef een nummer en modeontwerpster Vanessa Martina (Kosedo Studio) maakte een kostuum geïnspireerd op een van de meest iconische outfits van Sun Ra. Naast de reguliere tentoonstelling worden er (muziek)evenementen, concerten en lezingen georganiseerd, o.a. in samenwerking met Afrispectives en het Leiden International Film Festival.